Το Σύνταγμα αποτελεί τον καταστατικό μας χάρτη, το ανώτατο πολιτειακό σύνολο κανόνων,. Με αυτούς ρυθμίζεται η άσκηση της εξουσίας και η λειτουργία των θεσμών.
Άνοιξε ήδη η διαδικασία για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μια διαδικασία της οποίας η πρώτη φάση της οποίας αναμένεται να ολοκληρωθεί προς το τέλος Φλεβάρη και θα απασχολήσει και την επόμενη σύνθεση της Βουλής.
Η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερης έμπνευσης μνημονίων υπέβαλε σε σκληρή δοκιμασία τη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος και των θεσμών μας. Η εμπειρία αυτή έχει ωριμάσει την πεποίθηση ότι και σε επίπεδο Συνταγματικής πρόβλεψης θα πρέπει να αποτρέπονται φαινόμενα, τα οποία μας οδήγησαν στην κρίση και βεβαίως να αποφεύγεται η επανάληψής τους στο μέλλον.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει θέσεις που επιδιώκουν την ενίσχυση, εμβάθυνση και διεύρυνση της Δημοκρατίας, τη θωράκιση και ενίσχυση του κοινοβουλευτισμού, όπως με τη θέσπιση αναλογικότερου εκλογικού συστήματος και αντιπροσώπευσης. Την καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας, τη λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία και την ενθάρρυνση της λαϊκής συμμετοχής στην πολιτική ζωή της χώρας. Τη ρύθμιση της ίδρυσης των ανεξάρτητων Αρχών. Το νέο πλαίσιο στις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας. Την προστασία των κοινωνικών και συλλογικών δικαιωμάτων και των κοινωνικών αγαθών, όπως την κατοχύρωση του δημόσιου ελέγχου στο νερό, στην ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και την κατοχύρωση και προστασία των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Την ενίσχυση του κράτους δικαίου, μέσω των προτάσεων για τη μεταρρύθμιση της βουλευτικής ασυλίας και την κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών.
Η αναθεωρημένη μορφή του Συντάγματος δεν πρέπει να ορίζεται ούτε από τα χαρακτηριστικά των περιορισμών του Μάαστριχτ με τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς λιτότητας, ούτε από την ιδεολογική νεοφιλελεύθερη λαίλαπα των ιδιωτικών πανεπιστημίων που προτείνει η αξιωματική αντιπολίτευση. Είναι αναγκαίο να αποτρέψουμε να γίνει ο νεοφιλελευθερισμός κρατική ιδεολογία, μέσω της επικάλυψης του Συντάγματος. Οι προτάσεις αναθεώρησής του προκαλούν ιδεολογικές- πολιτικές συγκρούσεις; Αναμφισβήτητα ναι, εφόσον ήδη με τις κατατεθειμένες προτάσεις των κομμάτων ξεδιπλώνονται δύο σχέδια αντικρουόμενα για τη νέα μορφή του Συντάγματος, η οποία θα ορίσει τη νέα πολιτειακή, κρατική, οικονομική και κοινωνική δομή της χώρας.
Είναι η ώρα να ενδυναμώσουμε και να θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας, προβάλλοντας στο μέλλον τα ισχυρά θεμέλιά της. Το πολιτικό μας σύστημα είναι απαραίτητο να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Ο δημοκρατικός διάλογος έχει ανοίξει γιατί είναι επιβεβλημένο να ανοίξει. Για να πετύχει θα πρέπει να αγγίξει τις ανάγκες, τις αγωνίες και τα προτάγματα του λαού μας, από τον οποίο πηγάζει κάθε εξουσία, όπως δηλώνει το άρθρο 1 του Συντάγματος μας.
Διονύσης Καλαματιανός
Νομικός, π. Διοικητής ΙΚΑ-ΕΤΑΜ,
π. Γενικός Γραμματέας Υπουργείου
Ναυτιλίας Ν.Π.