Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών σήμερα και ο εφιάλτης συνεχίζει να αποτελεί μια μεγάλη απειλή για την ελληνική κοινωνία, την ελληνική νεολαία. Σύμφωνα με έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), περισσότεροι από ένας στους δέκα Έλληνες (11%) ανέφεραν χρήση κάνναβης έστω και μια φορά στη ζωή τους, το 2,8% ανέφερε χρήση τον τελευταίο χρόνο (πρόσφατη χρήση) και 1,3% τον τελευταίο μήνα (πολύ πρόσφατη χρήση). Χρήση κάποιας ουσίας εκτός κάνναβης έστω και μία φορά στην ζωή του αναφέρθηκε από το 1,6% του δείγματος.
Την ίδια ώρα οι εισπνεόμενες ουσίες φαίνεται ότι αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την νεολαία…
Σε ό,τι αφορά ειδικά τη χρήση κάνναβης:
Οι άνδρες αναφέρουν σε υπερδιπλάσιο ποσοστό χρήση κάνναβης έναντι γυναικών (15,8% και 6,3%,αντίστοιχα για χρήση έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή και 4,1% και 1,6%, αντίστοιχα για πρόσφατη χρήση της ουσίας).
Συγκριτικά με τα άτομα της ηλικιακής κατηγορίας 50-64 ετών, υψηλότερο ποσοστό ατόμων ηλικίας 35-49 ετών ανέφεραν χρήση κάνναβης έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή (6,3% και 14,9%, αντίστοιχα), και υψηλότερο ποσοστό ατόμων ηλικίας 18-34 ετών ανέφεραν πρόσφατη χρήση (0,9% και 4,5%, αντίστοιχα). Υψηλότερο ποσοστό ατόμων από την Αθήνα ανέφεραν χρήση της ουσίας έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή, συγκριτικά με το σύνολο των λοιπών περιοχών (πλην Θεσσαλονίκης) (14,5% και 9,2%, αντίστοιχα).
Να σημειώσουμε ότι το 2015 υψηλότερο ποσοστό ατόμων ηλικίας 35-49 ετών ανέφεραν χρήση κάνναβης, σε σύγκριση με το 2004 οπότε και είχε υλοποιηθεί η προηγούμενη έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του γενικού πληθυσμού της χώρας. Η Ελλάδα εμφανίζει χαμηλότερα ποσοστά χρήσης παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών στους εφήβους. συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ωστόσο, σε αντίθεση με τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης όπου η χρήση κάνναβης διατηρήθηκε σταθερή την 8ετία 2007-2015, στην Ελλάδα αυτή αυξήθηκε οριακά.
Χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών στον γενικό και σε ειδικούς πληθυσμούς
Αν και στη βάση σχετικά χαμηλών επιπέδων επιπολασμού της χρήσης, το 2015 υψηλότερο ποσοστό ατόμων ηλικίας 35-49 ετών ανέφεραν χρήση κάνναβης, σε σύγκριση με πριν από περίπου μία 10ετία (2004) (14,9% και 10,5%, αντίστοιχα για χρήση έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή, 3,0% και 0,8%, αντίστοιχα, για πρόσφατη χρήση και 1,5% και 0,5%, αντίστοιχα για πολύ πρόσφατη χρήση).
Πρόσφατα στοιχεία για τη χρήση ουσιών στο νεανικό πληθυσμό της Ελλάδας είναι διαθέσιμα από το ελληνικό σκέλος της έρευνας κοινής γνώμης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ευρωβαρόμετρο με τίτλο «Νέοι ενήλικες και χρήση ουσιών» , η οποία διενεργήθηκε τηλεφωνικά το 2014 σε δείγμα 500 ατόμων ηλικίας 15-24 ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας: Χρήση κάνναβης έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή ανέφερε το 17%, με το 9% να αναφέρει πρόσφατη (τους τελευταίους 12 μήνες) και το 2% πολύ πρόσφατη (τις τελευταίες 30 ημέρες) χρήση της ουσίας.
Στην Ελλάδα, το ποσοστό χρήσης κάνναβης ήταν σχεδόν υποδιπλάσιο εκείνου που παρατηρήθηκε για το σύνολο των 28 χωρών (31%). Το 2014 το ποσοστό της χρήσης κάνναβης ήταν στην Ελλάδα αυξημένο κατά περίπου 7 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με το 2011 (όχι ωστόσο στην πολύ πρόσφατη χρήση), υψηλότερη αύξηση συγκριτικά με εκείνην που παρατηρήθηκε στο σύνολο των χωρών (αύξηση κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες).
Χρήση «νέων» ψυχοδραστικών ουσιών, ουσιών δηλαδή που μιμούνται τη δράση παράνομων ουσιών όπως της κάνναβης, της ουσίας έκσταση ή της κοκαΐνης, ανέφερε το 5%, χαμηλότερο συγκριτικά με το ποσοστό που παρατηρήθηκε στο σύνολο των χωρών (8%). Στην Ελλάδα, το 2014 το ποσοστό της χρήσης «νέων» ψυχοδραστικών ουσιών ήταν αυξημένο κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με το 2011, αύξηση παρόμοια με εκείνην που παρατηρήθηκε και στο σύνολο των χωρών.
Καλύτερη η εικόνα στους Έλληνες 16χρονους…
Η συμμετοχή της χώρας μέσω του ΕΠΙΨΥ στην Πανευρωπαϊκή έρευνα στο σχολικό πληθυσμό για το αλκοόλ και άλλες ουσίες (Έρευνα ESPAD) δίνει τη δυνατότητα να έχουμε εικόνα για την κατάσταση της χρήσης ουσιών στους 16χρονους στην Ελλάδα συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Τα διακρατικά στοιχεία της πιο πρόσφατης έρευνας ESPAD ανακοινώθηκαν το Σεπτέμβριο του 2016 και παρουσιάζονται αναλυτικά στο Φυλλάδιο του ΕΠΙΨΥ με τίτλο: «Πανευρωπαϊκή έρευνα στο σχολικό πληθυσμό για τη χρήση οινοπνευματωδών και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών (έρευνα ESPAD): Η Ελλάδα συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο το 2015» και στην Έκθεση του προγράμματος ESPAD με τίτλο «The 2015 ESPAD Report. Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs».
Συνοπτικά: Συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η Ελλάδα παρουσιάζει χαμηλότερα ποσοστά στη χρήση όλων των παράνομων εξαρτησιογόνων ουσιών, την πολύ μικρή ηλικία έναρξης της χρήσης (≤13 έτη) και την πρόσβαση στις παράνομες ουσίες. Στην Ελλάδα παρατηρείται υψηλότερο ποσοστό χρήσης εισπνεόμενων ουσιών, συγκριτικά με τις περισσότερες από τις χώρες του προγράμματος ESPAD. Την 8ετία 2007-2015 αυξήθηκε οριακά η χρήση κάνναβης στη χώρα μας, ενώ διατηρήθηκε σταθερή στο σύνολο των χωρών της Ευρώπης.
Τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στην Ελλάδα, συγκριτικά με πολλές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία της «Πανελλήνιας έρευνας για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών» (ελληνικό σκέλος της διεθνούς έρευνας HBSC / WHO, η οποία είχε υλοποιηθεί από το ΕΠΙΨΥ το 2014 και περιελάμβανε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1320 μαθητών (με μέση ηλικία τα 15,6 έτη).
