Στον πρόλογο του βιβλίου του Λεωνίδα Καρνάρου με τίτλο «Πρωτοδικείο Αμαλιάδας», ο δικηγόρος Νικόλαος Φραγκογιαννόπουλος αναφέρει «…είναι πράγματι θρύλος η ιστορία που συνδέει την Αμαλιάδα με το Πρωτοδικείο της. Διότι η πραγματοποίηση αυτού του μέγιστου για τον τόπο μας ονείρου προσεγγίζει τα όρια του θρύλου αναναλογισθεί κανείς αφενός μεν τις συνεχείς πολυετείς προσπάθειες όλων των παραγόντων της Αμαλιάδας, αφετέρου δε τα εμπόδια που συνεχώς παρεμβάλλονταν εκ μέρους των αντιπάλων της πόλης μας για την ματαίωση αυτού του ονείρου…»
Το όνειρο για την ίδρυση του Πρωτοδικείου μας έγινε πραγματικότητα κατά την διάρκεια της ερεβώδους περιόδου της Γερμανοϊταλικής Κατοχής και συγκεκριμένα το έτος 1943, δίνοντας έτσι νέα ζωή στην μέχρι εκείνη τη στιγμή φθίνουσα πορεία της Αμαλιάδας, καλύπτοντας την κοινωνική ανάγκη όλων των κατοίκων της πεδινής Ηλείας, της «Κοίλης Ήλιδας».
Σήμερα το Πρωτοδικείο Αμαλιάδας στεγάζεται σε ένα μεγαλοπρεπές Δικαστικό Μέγαρο ιδιοκτησίας του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο ορθώνεται στην καρδιά της πόλης της Αμαλιάδας και εγκαινιάστηκε στις 15Δεκεμβρίου 1968, μετά από δωρεές επιφανών Αμαλιαδιτών και του δικηγορικού Συλλόγου της πόλης. Το κτίριο πληρεί όλες τις αντικειμενικές προϋποθέσεις για την ύπαρξή του και δη τις κτιριακές υποδομές, με σύγχρονα γραφεία και αίθουσες συνεδριάσεων για την εκδίκαση των υποθέσεων.
Χωροταξικά, το Πρωτοδικείο μας εκτείνετε σε έκταση 910,9 τ.χλμ, εξυπηρετώντας τους 80.000 κατοίκους του εύφορου κάμπου της Ηλείας καθώς και την ορεινή περιοχή της Πηνείας και συγκεκριμένα αυτούς που κατοικούν στους Δήμους, Ήλιδας, Πηνειού και Ανδραβίδας – Κυλλήνης.
Αφενός η μεγάλη γεωγραφική περιοχή που καλύπτει η Βόρεια Ηλεία εφόσον εκτείνεται έως τα σύνορα με το Νομό Αχαίας, αφετέρου οι ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η περιοχή, (τεράστιος εύφορος κάμπος με παραγωγή κάθε είδους αγροτικών προϊόντων που αναπτύσσονται εκατοντάδες αγροτικές επιχειρήσεις οι οποίες μεταφέρουν καθημερινά τα προϊόντα τους και συναλλάσσονται εμπορικά με όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Σε όλη την περιφέρεια υπάρχουν πάρα πολλοί καταυλισμοί Ρομά με ότι αυτό συνεπάγεται για την εγκληματικότητα της περιοχής.
Επιπλέον στην περιοχή της Βουπρασίας έχει δημιουργηθεί campμεταναστών, φιλοξενεί περίπου 5.000 αλλοδαπούς, ίσως παράτυπους στην πλειονότητά τους μετανάστες, οι οποίοι απασχολούνται ως εργάτες γης στις τοπικές αγροτικές επιχειρήσεις. Με το θέμα του campπαράτυπων μεταναστών της Μανωλάδας έχει ασχοληθεί πολλές φορές η Ευρωπαϊκή Ένωση με αποκορύφωμα την επίσκεψη τριμελούς επιτροπής της Ε.Ε. στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αμαλιάδας το έτος 2022.
Στη τοπική αρμοδιότητά του επίσης ανήκει η δομή φιλοξενίας παράτυπων μεταναστών στην Μυρσίνη του Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνη Ηλείας με πλήθος ασυνόδευτων ανηλίκων. Επιπρόσθετα υπάγεται γεωγραφικά στο Πρωτοδικείο Αμαλιάδας ο λιμένας της Κυλλήνης ο οποίος εξυπηρετεί κατά την διάρκεια όλου του χρόνου δύο νησιά του Ιονίου Πελάγους την Ζάκυνθο και την Κεφαλλονιά). Όλα τα ανωτέρω καθιστούν τον όγκο των εργασιών του Πρωτοδικείου και της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αμαλιάδας καθώς και των Ειρηνοδικείων Μυρτουντίων και Γαστούνης,εξαιρετικά μεγάλο, σε βαθμό που να ξεπερνά αυτόν της πρωτεύουσας
του Νομού Ηλείας. Σε ετήσια βάση εισέρχονται περίπου 4.000μηνύσεις, ενώ καθημερινές είναι οι αστυνομικές συνοδείες για αυτόφωρα αδικήματα και οι συνεδριάσεις των ποινικών δικαστηρίων ξεπερνούν τις 150 ετησίως και 60 πολιτικές έδρες. Η Εισαγγελία διαχειρίζεται περίπου 150 υποθέσεις κοινωνικής μέριμνας ανηλίκων ενώ καθημερινά εξυπηρετείται μεγάλος αριθμός πολιτών με εισαγγελικές παραγγελίες κλπ. Οι έδρες των ποινικών δικαστηρίων εκδίδουν περίπου 1115 αποφάσεις ετησίως, ενώ τα βουλεύματα που εκδίδονται ξεπερνούν τα 60 τον χρόνο. Όσον αφορά τα πολιτικά δικαστήρια, κατατίθενται περίπου 1300 αγωγές και αιτήσεις ενώ εκδίδονται πάνω από 800 αποφάσεις ετησίως.
Η υποβάθμιση της λειτουργίας του Πρωτοδικείου Αμαλιάδας και η συγχώνευση του με αυτό της Ηλείας θα επιφέρει την τέλεια υποβάθμιση στην παροχή Δικαιοσύνης στην περιοχή της Βόρειας Ηλείας, δεδομένου ότι οι πολίτες, οι δικηγόροι, οι διάδικοι και οι Δικαστές θα πρέπει να μετακινούνται καθημερινά σε μακρινές αποστάσεις προκειμένου να διεκπεραιώσουν τις υποθέσεις τους. Η πρόσβαση 80.000 πολιτών της Β. Ηλείας θα γίνει πολύ πιο δύσκολη και πολύ πιο δαπανηρή.
Η απονομή της Δικαιοσύνης για όλο το νομό Ηλείας θα καταστεί περισσότερο χρονοβόρα και λιγότερο ποιοτική, καθόσον είναι βέβαιο ότι το Πρωτοδικείο του Πύργου δεν μπορεί να απορροφήσει επαρκώς και χωρίς σοβαρό κόστος τον μεγάλο όγκο δουλειάς που επι δεκαετίες υπηρετεί με εξακριβωμένη και πανθομολογούμενη επάρκεια το Πρωτοδικείο Αμαλιάδας για τον μισό (βόρειο) νομό Ηλείας. Εάν ο στόχος της κυβέρνησης είναι η επιτάχυνση της Δικαιοσύνης και η μείωση του κόστους αυτής, η στοιχειώδης λογική επιτάσσει, όχι την υποβάθμιση αλλά την αναβάθμιση ενός πρότυπου δικαστικού σχηματισμού για την Δικαιοσύνη και την κοινωνία όπως του Πρωτοδικείου Αμαλιάδας. Η υποβάθμιση και ο κατακερματισμός ενός υγιούς δικαστηρίου, όπως της Αμαλιάδας, οδηγεί με μαθηματική
ακρίβεια όχι στην επιτάχυνση αλλά στην επιβράδυνση των ρυθμών απόδοσης της Δικαιοσύνης και στην τεράστια αύξηση του κόστους πρόσβασης σε αυτή αλλά και της εν γένει λειτουργίας της στο νομό Ηλείας.
Το πλήγμα για την πόλη της Αμαλιάδας, το δήμο Ήλιδας και ολόκληρη την πεδινή Ηλεία θα είναι ανεπανόρθωτο. Το Πρωτοδικείο της Αμαλιάδας όλες τις δεκαετίες της λειτουργίας του αποτέλεσε το σημαντικότερο πόλο οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής και αστικής ανάπτυξης της περιοχής. Είναι πνεύμονας οικονομικής ευημερίας για την πόλη της Αμαλιάδας, καθόσον καθημερινά προσέρχονται εκατοντάδες πολίτες από όλη την περιφέρεια ενώ γύρω από αυτό έχουν αναπτυχθεί δεκάδες επιχειρήσεις που εμπορεύονται κάθε είδους προϊόντα. Μία πιθανή υποβάθμιση – κατάργησή του θα οδηγήσει σε οικονομικό μαρασμό, δεκάδες επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να κλείσουν οδηγώντας εκατοντάδες επαγγελματίες στην ανεργία. Χωρίς υπερβολή η κατάργησή του ισοδυναμεί με πισωγύρισμα ενός αιώνα, υποβαθμίζοντας και μετατρέποντας την βόρεια Ηλεία σε άγονη περιφέρεια που θα διώχνει τα παιδιά της από τον τόπο τους.
Ο νομός Ηλείας έχει δεχθεί τα τελευταία χρόνια οδυνηρά πλήγματα. Τόσο από φυσικές αιτίες και καταστροφές (σεισμούς, πυρκαγιές, πλημμύρες) όσο και από πολιτικές επιλογές. Αποκόπηκε πλήρως από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αποδυναμώθηκαν τα Νοσοκομεία της και ιδιαίτερα αυτό της Αμαλιάδας ενώ οι υπόλοιπες υποδομές του νομού βρίσκονται σε τραγική κατάσταση. Σε μια σειρά από δείκτες που σχετίζονται με την ανάπτυξη και την ευημερία ο νομός μας παρουσιάζει ιδιαίτερα χαμηλές τιμές σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο ενώ βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις κατάταξης μεταξύ των ΠΕ της χώρας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αντιστοιχεί στο 67% του εθνικού μέσου όρου και στο 36%του μέσου όρου της ΕΕ, κατατάσσοντας την Ηλεία στις χαμηλότερες θέσεις (42η) ανάμεσα στις ΠΕ της Ελλάδος. Επιπρόσθετα ο πληθυσμός της, την τελευταία δεκαετία έχει υποστεί διπλάσια μείωση (6,2%) από την μείωση του γενικού πληθυσμού της χώρας (3,2%), αποδεικνύοντας την υποβάθμιση και εγκατάλειψη του νομού μας.
Συμπερασματικά το επερχόμενο νομοσχέδιο είναι βέβαιο ότι θα βυθίσει ολόκληρο το νομό σε βαθύτερη υπανάπτυξη και το βόρειο τμήμα αυτού σε ένα αδιέξοδο αντιαναπτυξιακό τέλμα και μάλιστα προς βλάβη της απονομής της Δικαιοσύνης.
Σύλλογος Δικαστικών Υπαλλήλων Περιφέρειας Πρωτοδικείου Αμαλιάδας.
