Του Νίκου Τσούλια
Δεύτερο ιστορικής έκτασης πλήγμα δέχεται η Πηνεία της Ηλείας. Η νέα θυσία επιβάλλεται κι αυτή με βίαιο τρόπο, αφού κανένας διάλογος – ούτε καν προσχηματικός – δεν έγινε περί του επίδικου ζητήματος.
Πριν περίπου πενήντα πέντε χρόνια θυσιάστηκε σε μεγάλο βαθμό η περιοχή μας – το μεγάλο μέρος των καλύτερων, των πιο εύφορων χωραφιών – για να ποτιστεί ο κάμπος, για να ωφεληθούν άλλοι. Έγινε το φράγμα του Πηνειού, ένα έργο στο οποίο δεν θεωρήθηκε καν αναγκαίο (…) να γίνουν κάποια αντισταθμιστικά αναπτυξιακά έργα στην Πηνεία, για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις επί των κατοίκων της.
Τότε ήταν δικτατορία και οι αντιδράσεις των κατοίκων – ακόμα και η ελευθερία λόγου κλπ – ήταν απαγορευμένες. Έφυγαν αναγκαστικά πολλοί κάτοικοι, αφού η περιουσία που τους απέμεινε δεν μπορούσε ούτε καν να συντηρήσει την φτώχεια της εποχής της δεκαετίας του 1960. Σκεπάστηκαν με νερό ή ερήμωσαν τα χωριά (Κέντρο, Μπαλί, Καλαθάς, Άγιος Ηλίας, Σούλι, Κεραμιδιά, Αυγή, Κάμπος, Εφύρα, Βελανίδι, Ρουπακιά, Ξενιές, Αγραπιδοχώρι, Λάτα, Βάλμη, Καλυβάκια, Παλαιοχώρα κλπ) με αυταρχικό τρόπο.
Όχι, δεν ήταν επιλεγόμενη και ίσως αφομοιώσιμη επιλογή η ερήμωση, όπως η γνωστή σταδιακή απογύμνωση των χωριών που συνέβη και συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα. Ήταν καταναγκασμός!
Κι όμως, σαν περνούσαν τα χρόνια αγαπήσαμε τη λίμνη. Δεν έφταιγε άλλωστε αυτή. Βιώσαμε μια μεγάλη αντίφαση. Την φωλιάσαμε στην ψυχή μας. Έγινε αγαπημένη εικόνα της αισθητικής μας και της ομορφιάς του τόπου μας. Κάναμε τις πληγές σημάδια προβολής! Οι φωτογραφίες μας είχαν σχεδόν πάντα ως φόντο τη λίμνη.
Και όλα αυτά τα χρόνια, κάθε φορά που κατεβαίνει το νερό, τρέχουμε να βρούμε τις λιωμένες πλίθες των σπιτιών μας που τα έφαγε ο βυθός, λογαριάζουμε τα σύνορα στα πνιγμένα χωράφια μας με τις γράνες που δεν υπάρχουν, περπατάμε πάνω στα χωμένα λαγκάδια σε κοίτες που έχουν σβήσει για τα καλά.
Καθόμαστε στις άκρες και νοσταλγούμε. Νιώθουμε σαν ξεριζωμένοι. Ποιος δεν αναπολεί τις πατρική του εστία; Μαζευόμαστε από όλα τα χωριά και κάνουμε Γιορτές στην Αγία Άννα στο πάλαι ποτέ Μπαλί, όταν ξεπροβάλλει από τα σκοτάδια του βυθού. Μιλάμε ξανά και ξανά για τα παλιά.
Και τώρα τι;
Δεύτερο πλήγμα. Να γεμίσουν, θέλουν οι κερδοσκόποι, με φωτοβολταϊκά τα εξωλίμνια χωράφια, για να δώσουν ενέργεια πάλι σε άλλους. Σα να είναι τα εύφορα εδάφη μας, βραχονησίδες ή βουνοκορφές, που δεν μπορεί να έχουν άλλη αξιοποίηση! Και οι κάτοικοι της Πηνείας; Δεν έχουν λόγο; Ούτε συμφέροντα; Ούτε δίκαια; Τι θα απογίνουν όλοι αυτοί που ενοικιάζουν τα εν λόγω χωράφια και παράγουν αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα; Γιατί δεν υιοθετούνται οι αναπτυξιακές προτάσεις του Δήμου Ήλιδας;
Πρόκειται για μια βεβήλωση του τόπου μας, των χωριών μας, του φυσικού περιβάλλοντος και της αισθητικής τους, του μέλλοντός μας και της ζωής μας. Γιατί θα είμαστε μια βιομηχανοποιημένη ζώνη, που θα αναιρεί κάθε πτυχή της μορφολογίας και της λειτουργίας του χώρου μας. Αν φορτωθούν όλα αυτά τα τερατουργήματα στην περιοχή μας, η Πηνεία που ξέρουμε θα έχει οριστικά χαθεί.
Η πρόκληση είναι ιστορική!
Η ευθύνη τώρα βαραίνει τους κατοίκους και όλους τους Πηνειώτες και τον Δήμο Ήλιδας στην επιχειρούμενη καταστροφή του τόπου μας και του τοπίου μας. Τώρα δεν υπάρχει δικτατορία – αν και επί δικτατορίας οι Μεγαρείς είχαν ξεσηκωθεί ενάντια στην Απριλιανή χούντα με αγωνιστικό πνεύμα στην περίοδο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Τώρα δεν υπάρχει για εμάς ούτε αιτιολογία ούτε δικαιολογία.
Στη δημοκρατία όλοι έχουμε λόγο – ιδιαίτερα όταν πληττόμαστε από βίαια μέτρα. Όλοι έχουμε ευθύνη, την ευθύνη του αγώνα και της αντίστασης, για να μην έχουμε και δεύτερο ιστορικών επιπτώσεων πλήγμα. Και φυσικά οι εκλεγμένοι Πρόεδροι των χωριών μαζί με τον Δήμο, ως θεσμικοί παράγοντες, έχουν την ευθύνη της οργάνωσης της όλης προσπάθειας.
Αυτές οι ενδεχόμενες καινούργιες πληγές δεν πρόκειται να γίνουν στοιχεία προβολής. Αντίθετα, θα είναι τερατουργήματα απαξίωσης και προσβολής της αξιοπρέπειάς μας. Θα είναι μόνιμες χαίνουσες πληγές!
